Menu

اشعار با لهجه و اصطلاحات محلی

اشعار-با-لهجه-و-اصطلاحات-محلی


این کِیَه؟

ایــــــن کیه مَرتیکا را، دارَه وَرِنداز مُکُـــنَه

چادُرِشا و روشا، گاهی یَبار واز مُکُنَــــه

مــــــیونِ بُرِّ زَنا، گَردَنِشا راس مِیگــــــیره

بــین مُرغا اَدایِ مُرغابی و غاز مکنــــه

بی بینِش راسّی چه جوری تیفِ و نیف کِردَه آراش

روپا بَن نی، تویِ اَبرا داره پرواز مکنــــه

شــــونه و دَسِّشا، هِی زیرِ چادُر دَرمیـــــاره

روشا، هِی واز مُکُنَه و بَرا من ناز مُکُنَـــه

تَــــرسوم اینه سَر و جومُم دَه اگه گَف بزنـم

با مِن اینجور که نِگاهِ غلط اِنداز مُکُنـــه

دلــــوم از َبسکی گرفته تو سینم عُغدَه شده

مِثِّ دُمبَل آخرِش یَجّائی سر واز مُکُنَــه

شــــعر یَزّی را کسی مِثِّ (جلالی) نَمِگــــه

هر که دیگه که بِگه، بلیس و بِنداز مُکُنَه

یزد ۱۹/۳/۱۳۸۸ – (جلالی)

 

عیالِ یَترّی ـ چه تَری

اِی زَن، نَخوری چَش، خوب فِکرِ فوت و فَن کِردی

وَر هَر میخی که کُوفتَــــم یکتا دَوَه بَن کِـــردی

*****

هروَخ که دیدی کــــــارَه دَسّ و پاتا وَرچیندی

گفتی که دِیَه شَــــــــوَّه رَفتی جاتا پَن کِردی

*****

رویـــــــتا بِنازَم مـــــن تــا روما حَدِت کِردَم:

غلتیدی و پَس رَفــــــتی پُشتِت حَدِ من کَردی

*****

بــاد گُفتم اگر لُخ شـــــو لَج کِردی و از بُخچَت

پِــــرهَن کُلُفتِـــــــت را وَرداشتی و تَن کردی

*****

شــیطون پیشِ تو بایــــد دَرس یاد گیره، اَمّا مَن

هَر وَخ تَخ و نَخ کِــــــردَم تو، شیطونا، لَن کِردی

*****

یَــــکی نی بِگه با مــــن دَردِت چی چی بود آخِر

خـــوشی آزارِت مِــــداد بَهرِ چی چی زَن کِردی

*****

هَم کَش پیزی را و بکُــــن گوشِــــتا (جلالی) واز

بِــــــــــیزار و بِرو دَر از: این خونه که رَن کِردی

یزد ـ ۱۰/۹/۱۳۸۸ – (جلالی)

 

امامِ سیزدهم!

از لُری ساده لوح پُرسیدنــد که امامانِ خویش را بشـمار

آن لُرِ معتقد پس از حَسَنین خواند عبّاس را امامِ چـــهار

 

بعد از آن برشمرد، امّا شــد جمع آن سیزده، در اخر کـار

 

سائلان لاجرم به او گفتنــد نامِ عبّاس را به جمع میــــار

گرچه او بود اِمام را یــــاور لیک نَبُوَد امام، هان،

 

هُشــدار

نَبُوَد سیزده، دوازده اســـت جمع هشت و چهار، امامِ

 

کبار

لُرِ بیچاره گفت من نـــنهم نــامِ عبّاس را ز جمع کنـــار

 

گر که باید دوازده باشــــد جمع این صالحانِ نیک تَبــار

یـــکی از این تقی نقی ها را کــــه در آخر نموده اید

 

قطار

می کنم از شمارِ خود بیرون وَقِـــــنا رَبَّنا عذابَ

 

النّـــــار!

یزد ـ ۱۶/۵/۱۳۸۹ – (جلالی)

مُقیس گیری

آی خانوم، این اَبروا را اِقّه شمشیری نَکُـــــن

با چَش و مُژگان و اَبروت بَنده را تیری نَکُـــن

 

گاهی یَکبار یکتا ماچ از اون لُپات بِفرِس بیــاد

دَسّ و دِل واز باش عزیز، اِینجور مُقیس گیری نکن

 

چارتا شاخ گَر موت سیفید شد خیلی خوشگل تَر مِشه

تُندی چون بالِ کِلاغ عَینِ زُغال قیری نکـــن

 

پِرهَن تَنگ و تُرُش تَر بَرکُن و دُکمَش نَبَــــن

ســــینِهء لُک مُسه زیرِ پرهَنِ زیری نکـــــن

 

خــــنده رو باش با لَبای واز و وَختِ گَف زدن

هَم نَکَش لُنج و لَباتا شَکلِ اَنجیری نکــــــن

 

گَر درآرَن پیک تو پاد، رِندون تو جنجالی، نترس

بی خودی با این و اون دَعوا و دَرگیری نکــن

 

هرکجا یک نَشمَه، خُسبیدَه (جلالی) وَرجِه روش

چون جَوونا باش و حِسِّ کوری و پیری نکــن

یزد ـ ۲/۱۰/۱۳۸۹ – (جلالی)

تُرکِ پری رو

اِی پَری رو گاهگاهی رو سویِ دَلّاک کــــن

پشم پیش و پَس به ضربِ نوره از پا پاک کن

 

خوب که پاک شد دَسَّهِ بی هوَّونِ ما را ببــر

تویِ قَبرستون و هُوَنگِ نِشِسگاد خاک کـــن

 

پِرهَن بی چاک چِرا بَرکِردی با شُورتِ کُلُــف

بــــهر دَسِّ و دَسَّهِ ما گاهگاهی چاک کـــن

 

تو خیابون وَختی رَفتی زِشتَه گونی دَس نگیر

زور نَزَن هِی، خاک نَکَش گونی و فکرِ ساک کُـــن

 

عــــادتِ طارت گرفتن گر نداری گاهگــــاه

بــا کَمَرشُور، پِنگِلا را از بساطت پاک کــــن

 

مـــی تونی با پَنگُلاتَم، پِنگلا را پاک کنــــی

اَمّـــــا بَعدش ناخوناتا پاک و رنگ لاک کــن

 

این پَچُل پارا (جلالی) ترک و نیسِّش کُن بِرَه

تَرکِ این تُرکِ پَچُل گندویِ وحشتناک کـــن

یزد ـ ۹/۱۲/۱۳۸۹ – (جلالی)

بُزمیچکِّ زِبِل

یک دُخترُکی، همسایه ما و گَلِ دِل بـــــود

از کَلَّه سَحَر تا سَرِشَو تو کوچه وِل بـــــود

 

پُــــر گَف بود و پَر رو و مِثِّ وِر وِرِ جـــادو

هِی گَف مِزَد و بیشتر حَرفاش وِل و چِل بود

 

یک روز که شِناسنو مَشا، آسُّک نیشو نوم داد

جایِ لَقَبِش جُملهِ (کَم حَرف) تو سجّل بـود

 

رو تَـــــقّا دَرِ خونه شونم با نیشِ تیشـــــه

اِسم و لَقَبِش کَندَه و پیدا رویِ سِل بـــــود

 

یــــکبار نَگُذاش روشا بی بَوسم، یا بِـــلاسَم

این بُزمَچیکِ همسایه از بَسکی زِبِل بــــود

 

یــــــکروزِ زِمِسّون که (جلالی) پَریدَم روش

لیزیدَمو، از بَسکی که کوچه شُل و گِل بـود

یزد ـ ۲/۴/۱۳۹۰ – (جلالی)

دَرزِ تَرَک

یَک بار اگر بِزاری رو پُشتِت خَرَک بِـــرَم

صدبار مِباد جِلوِ قَدِت قَنبَرَک بِـــــرَم

 

اُفتید یَهّو چَشوم رو نِشِسگاهُ و سینه هات

قُربونِ این وَرِت بِرَم و اوُن وَرَک بِـــرَم

 

تیر نِگاهو حالتِ مُژگونِ اون دو چَــــش

اوّل فدای تیر و دُوُم خَنجَرَک بـــــِرَم

 

قُربونِ دَرز و نودایِ بینِ دو سینه هـــات

گَردَمَ، بِزار که دَسُّما دَرزِ تَرَک بَـــــرَم

 

خَو می دیدم که دوتائی زیرِ پَتو بـــودم

سَر گَر مُدوم به زیرِ پَتویِ بَرَک بَــــرَم

 

پیشِ چَشوم تو مایه حُسنی و پَس نَرو

نَیزار من به حُسنِ جمالِ تو شَکّ بَــرَم

 

دَردِ فَــــراق بَدترِ مَرگه چِکار کُــــنَم

تَرسَم (جلالی) هَمرا خُودوم تا دَرَک بَرَم

یزد ـ سه شنبه ۱۵/۹/۱۳۹۰ – دکتر عبدالحسین جلالیان

نَموخامو جِیفُوم کُن!

یـــــکی از مَردُمِ کیش بـا یکی والَهِ ریــــش

مِهمو نوم شد شَو ِ پیش پَس رون و دُنبِه میش

 

هِشتَه بودَم رو آتیـــش بِکَشَه بَلکِه به نیـــش

اَوَّلِش دَس نَمِـکِرد

 

آخِرش بَس نَمِکرد

یکی بُطریِّ عَــــــرَخ با یکی کاسهِ یَـخ

 

بــــــا یکی دَسِّ وَرَخ هشته بودَم لوِ تَخ

این ریشویِ شُل و شَخ با زَبونِ اَخ و تَــخ

 

اَوَّلِش دَس نمکـرد

آخِرش بَس نمِکرد

 

گوش کُنِد خیلی به جاس هر که در زیرِ عَبـاس

با ریش و پَشم و قبـــاس عَرَخ و کاسهِ مـــاس

 

مُخواد، اَرگُف که نَخـواس مِثِّ اون مِهمونِ لاس

اَوَّلِش دَس نمکـرد

 

آخرش بَس نمکرد

تهران ـ پنجشنبه ۱۷/۹/۱۳۹۰- دکتر عبدالحسین جلالیان

غولدنگِ مایَه

یکی غولدنگِ مایه خورد تو قَـــــــدُم که مِشُد کِرد، یَلا زیر

یَــــلا رو

 

دو تا چَش داشت سیفید و سرخ و سیاه وَر قُلُمبیده مثل

شفتالــــــــو

 

جیغ جیغُک بود صداش چو اِره کُـــند دَر نَمیمَد اصّاً صداش

تو گولـــو

 

عَرَخ از سر تا پاش مُدوم مچِکیـــــــد خفه می شد آدم ز

گندِش و بـــو

 

دوتـــــا لو داش،به عین دور تِغـــــار دو تا کُپ داش دُرُس،

به عَینِ لَپو

 

از کُـــــچَش بود، رَوونه اُو دَهَـــــــن لیز و شُل مِثل لَشمه

تَگِ جـــــو

 

شِکَمِش قَدِ خیک و پیش و پَـــــسِش قَـــــدِ اَنبارِ پیش تو و

پَستـــــو

 

مَـــــــنِ لاغر کنار او بــــــــــودم عَــــینِ چوری کنارِ یَکتا تَپـــــو

هَرچی خواسَم بِرَم سَرُم نَمِـــــــــداد مَنا چسبیده بد به مِثلِ

 

جـــــودو

وَضــــع غولدنگ با (جلالی) بــــــود عَینَهو یک درختِ

 

اُشتَک و چــــو

یزد ـ شنبه ۱۹/۱/۱۳۹۱ (جلالی)

نِفرین جُوابِ فُحش

اِی بد دَهن اِی به نام فَخـــری اِی اونکه مُخوای توو خونه بَخ ری

نِــفرین مُکُنَم اِلهی زِمِــــسّون تــــوو اِسَّخ خونه زیرِ یــــخ ری

 

«تَختِت بی بینم اِلهی رو تَخ ری مُشتِت مِزَنَم اِلهی پَچَـــــخ ری»*

*****

 

نِفرین مُکُنَم کوفی توو پوزِت شه مِـــثِّ شوِ تاریکی روزِت شـــــه

یَکهوُّی دَرآیه غوز تو گُـــــردَت هـــردَم یَکَسی سُوارِ غوزِت شـــه

 

جِنّ پاره کُنَه دَرزِت و بَعــــدِش شیطونِ لَعین بَخیهِ دوزِت شَــــه

*****

 

از نــــــفرین اگر داری ملالــی پیــــهش را باید به تن بِمالـــی

پُشتِ سَرِ من فُحش دادی بیخود تـــا عُغدَه دِلِت را کُنی خالــــی

 

گـــوشِت واکن و جُواب بشنـــو نِفرینِ خوبِیت کِرده (جلالـــــی)

* فُحشِ متداول با لهجه یزدی که ایّام جوانی شنیده و به خاطر داشتم و هدف از سرودن این شعر آوردن این بیت بود.
یزد ـ ۱۴/۸/۱۳۹۱ (جلالی)

تشکّر از شاکر

اِی عابدی اِی ذاکِر اَشعارِ (جلالـــی)

اَُمـیدّ که نَبوَد به وجودِ تو ملالـــــی

اَشعارِ تو را دیدم و رویِ تو ندیـــدم

شعرِ تو بُوَد محکم و در رُتبَتِ عـــالی

از لُقمه حرامانِ بِبُر آنجا و به یزد آی

تا آن که خوری لُقمه ای از نان حلالی

 

اَُمـیدّ که نَبوَد به وجودِ تو ملالـــــی

شعرِ تو بُوَد محکم و در رُتبَتِ عـــالی

تا آن که خوری لُقمه ای از نان حلالی

***
دلّاک ناشی

رَفتم پیشِ دَلّاک که کُنم پَشمُ پُتُم پـــاک

یَکهّوی دِلُوم رِخ توو، با اون تیغِ خطرنـاک

 

چَن جا پَس و پیشِ سروکَلَّم، هِج و رِج شد

ای کــاش زیرِ ساطول بِرَه جُفتِ مُچِ دَلّاک

 

تــــــازه او مِگَه دَلّاکِ اَعیونایِ یَـــــــزّه

هیش سر نِی رو گردن که با تیغش نَشده چاک

 

آرزِ دِلـــــومَه تویِ خَلا خونه بیمیـــــرَه

لاشَــــش را میونِ مَتُورزا بُکُنَن خــــاک

 

نَظمیه چیا چُفتِ دکُونِش را بِبَنـــــــدَن

بَـــعدِ مُرُ موم، جُفتِ دَرِش را بیگیرن لاک

 

با لَهجَهِ یَزّی تو همه شهر و وِلات نیــس

مــانندِ (جلالی)، نَه تُوو یَز، در همه اَفلاک

یزد ـ ۴-۵/۹/۱۳۹۱

چوپا سُوار

بی خود نَرو اُر و پـــا بیا بیشین اِیرو، پــــا

اَگَــــه پاد نَمِلَنگَـــه بِـــشو سُوارِ چو پـــا

 

تــــا مَردُما بِپُرسَـــن این که چوُه، پَه کو پا

تو کَوشِ کَس نَکن، کُن کَوشِ خودِت را توو پا

 

گُذَش اُوَخ که داشـتی به عینِ شاخِ مُوو، پـا

بیا برو دومات شــــو حالا که هَسّی، رو پـا

 

روُو دَس نرو (جلالـی) هِی توُیِ شِعر نَگو، پا

یزد ـ جمعه ۲۹/۱۰/۱۳۹۱

آشنا قَدیمی

دیروز دیدم آشنایِ قَدیمیم، شَخ و سِف بود

اَمّا مَنِا نَشناختُ کَمی خِنگ و خِرِف بـود

 

لِنگِ مُچِ پاش گَشته و دَر رَفتَه، مِلَنگیــــد

روش مالیدنی مالیده و بَسَّه، چه سِف بود

 

اوُروزا کمی خیک و خُمِش پیش بود و حالا

تــو رفَته به عَینِ چوِ وافور و اَلِف بـــــود

 

اَیّـــوِم جَوونی لباساش نُو بود و پُرچیـــن

امّا حالا پُر چین و چروک بود و کِنِف بـود

 

بَن رفته بو، هرچَن عادَتِ ماهونَش امّــــا

نَیزاش که بیخش رَم که دَرِ دروازَه چِف بود

 

تا پارسالیا پاش تو را بود، حالا (جلالـــی)

پا پَس کشیده بود و بَرام خیلی شِگِف بــود

یزد ـ چهارشنبه ۴/۱۱/۱۳۹۱ دکتر جلالیان

با یک نِگا

دَرِ یَکتا خونَهِ نـــــــو که زِ پُش بَسَّه بو دیشَو

مَنِ بیکار سَلَنـــــــدَر تـــوی تاریکی زَدَم دَر

 

یکی دختر دَرا واکِـــرد تو چَشام یک لا نِگا کِرد

حالا من عاشِق اونَــــم به فدایَش سر و جونَــم

 

کارِ من این شده هر شو بی شینَم تنها، نَرَم خــو

شرّ و ورّ هی بکنم جـف عین این شعر با گف مف

 

دوتا کفتر لِوُ بومَــــــه وَسَّلام نومَه تَمومَــــــه

یزد ـ سه شنبه ۱۰/۱۱/۱۳۹۱ (جلالی)

تَنگ و گُشاد

شاگرد پیناسوم پِرِشو، هی فِس و فِس کِـــــرد

گفت مُنده شدم، رَف تویِ حوضخونه نِشس کرد

 

وَخـــــتی که فَمید سیلی و تیپا توی کــــارَه

شـــــد زَرد کُپ سُرخش و زیجمیه نَجِس کِرد

 

گــــفتم برو پشم و پُتِ کَلَت را کوتا کـــــن

رَف فوری سر و کَلَشا چون بادیه مِس کِــــرد

 

گفتم شکمت را تو کش و شکل آدم شــــــو

با تسمه کَمَر، خیکشا جَم کِرد و پِرِس کِــــرد

 

از ترسِ تیپا، درز گشاد تَین شه، (جلالـــــی)

عین خونه شاگرد که تس و تیپا را حس کـرد

یزد ـ چهارشنبه ۲۰/۲/۱۳۹۱ (جلالی)

کُلفَتِ بو دار

کُلفَتوم وَر هر کاری تن دَر مــِداد

اما دایم فِسّ و فِس گَن سَر مِـداد

 

گاهی هم یکدنده و لجباز بـــــود

هر کاریش مِفرمودی، تَو پَر مِــداد

 

بَندری بود و یِقَدری لهجــــه داش

سی رو شرح کشتی و بندر مِـــداد

 

عاجزم از شرح و وصف خوشگلیـش

چون شَباتِ میمون و عَنتَر مِــــداد

 

نخود و ماش از تو مُدبخ وَر مـِـداش

مُشت و مُش به چوغور و کَفتَر مِداد

 

وختی هم تنها مِشُد آواز موخـــون

مِــــثِ خَر، سَر نعره عَرعَر مـــداد

 

وَخـتِ شاش کردن صدای شاشِ او

عَیـــــنِ فَفاره، صدا فَرفَر مــــِداد

 

یتا دختر داش، ملوسُک بود و لوس

خِرت و پِرتاش را به این دختر مِداد

 

بهـر این دختر، (جلالی) مــــادَرِش

را نِگَر مِداشت و بال و پَر مـــــِداد

یزد ـ سه شنبه ۲۶/۲/۱۳۹۱ (جلالی)

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *